Koken of blancheren, bakken of braden, frituren of larderen, de koks van de betere restaurants doen het allemaal. Thuis komen ook de moderniteiten steeds meer in onze keuken. Een pastamachine is bijvoorbeeld niet meer zo vreemd. Vooral de buitenlandse keukens zorgen voor het verfijnde en speciale op onze tafels en borden. Maar wat is nu een typisch Nederlands gerecht? Poffertjes, pannenkoeken of zoute haring komt dan bij mij op.
Wat zal er van oudsher gegeten zijn in Nederland? Er is niet zoveel bekend of beschreven over de Nederlandse keuken. Bij bestudering van de recepten valt al meteen dat de invloed van andere landen op. Het gebruik van vreemde, bizarre of exotische ingrediënten geeft mij vooral het idee dat er gepocht en gepronkt moest worden met rijkdom en/of kennis. Of alles dan direct eetbaar, lekker of juist smakeloos is zal ik niet zeggen. Over smaak valt tenslotte niet te twisten.
Is onze keuken afhankelijk van de ontdekking van vuur? Voor zoute haring of kaas is geen vuur nodig. Is onze liefde voor een bbq een zoektocht naar de smaak van de eerste gevonden geroosterde dieren bij een bosbrand na een blikseminslag?
In de eerste woningen is maar 1 stookplaats te vinden. Warmte voor de nacht en voor het eten te samen. Een poffertjespan komt alleen in de Nederlandse keuken voor. Toch heb ik het idee dat er vroeger vooral 1 pot boven het vuur hing. En dat er in die ene pot alles dat voorhanden was gekookt of gestoofd werd. Ook kan ik mij niet voorstellen dat er uitgebreide meerdelige bestekken of serviezen beschikbaar waren. Het pronken hiermee geeft vooral een welvaart standaard weer en heeft in mijn ogen weinig met beschaving te maken.
Wie geeft mij het recept van een typisch Nederlands gerecht?
Blogger uit Amsterdam-ZuidOost 
Boerenkool met worst?? Kan gewoon in 1 pan klaargemaakt worden.
Zoals de meeste stampotjes…
Want daar zijn we in dit land wel gek op.
Of een lekkere pan snert…
LikeGeliked door 3 people
mogge Rob
je verwoord het leuk
en ik kan je niet vertellen wat nu echte Hollandse gerechten zijn
maar zoals Jaxy zegt kan ik helemaal in mee gaan
ben benieuwd of er echte recepten komen
mooi weer groet
LikeGeliked door 1 persoon
Ik denk als ik aan typische Hollandse gerechten denk meteen aan boerenkool met rookworst, hutspot, andijvie stamppot. Of wat gedacht van de erwtensoep, bruine bonensoep.
LikeGeliked door 2 people
Yep, ook bij mij kwamen de stampotten in mn gedachten en de soepen. Stoofvlees, zoals bv het Limburgse zuurvlees.
LikeGeliked door 1 persoon
Zuurvlees!
Leuk om zo’n regionaal gerecht in de reacties te krijgen!
Smakelijke groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Limburgs zuurvlees….beveel ik je ten zeerste aan (met frites) of bijvoorbeeld aardappels/sperziebonen, heerlijk…
LikeGeliked door 1 persoon
Onlangs kocht ik het boek “Kleine geschiedenis van de Nederlandse keuken” geschreven door Jacques Meerman. Moet je maar eens inzien; volgens mij geeft het ruimschoots antwoord op je vraag.
Boerenkool is niet alleen Nederlands, maar komt van oudsher ook voor in het noorden van Duitsland en in Denemarken. Zou het te maken hebben met het oude Friesland?
En tot slot: typisch Gronings (Stads) is natuurlijk de Eierbal 😉
LikeGeliked door 2 people
Het boek heb ik gelezen.
Juist daarom vroeg ik mij af wat anderen als typisch Nederlands eten zien.
Smakelijke groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Echt Hollands, Dan komen bij mij de stampoten andijvie en boerenkool en zo voort in mij op.
LikeGeliked door 2 people
De Leidse hutspot, hoewel…. ik vraag me af of die destijds al gemaakt werd meet aardappelen?
LikeGeliked door 2 people
Aardappelen kwamen later naar Nederland.
Het boek “Kleine geschiedenis van de Nederlandse keuken” geschreven door Jacques Meerman beschrijft mooie dingen over de Leidse hutspot.
Smakelijke groet,
LikeLike
nee, die waren er nog niet, ze kookten pastinaken met wortelen en uien.Maar met aardappelen is het veel lekkerder, pastinaken zijn samen met wortelen en uien wat te zoet. Je kunt ze wel in schijfjes snijden en bakkebn, ook heel lekker.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik hou ook wel van hutspot… gewoon de dagelijkse keuken.
LikeGeliked door 1 persoon
Wat er in de prehistorie werd gegeten weet ik niet, maar in mijn jeugd kwam er toch meestal de Hollands pot op tafel, met veel kaantjes, spekvet en een kuiltje in de stamppot voor de ook weer vette jus.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ga mee met alle stampotten.
Wat te denken van kapucijners met uitgebakken spekjes. Ik weet wat ik vandaag eet.
LikeGeliked door 1 persoon
Volgens mij werd er vroeger veel konijn gegeten, een ook vaak zure konijn. Verder maakte mijn opa vaak groentesoep, waar alle groenten uit de tuin ingingen. Dus ieder seizoen smaakte de anders. Erwtensoep stond ook vaak op het programma.
LikeGeliked door 1 persoon
Bruine bonen, koolraap, hachee van restjes vlees met veel uien, appelgerechten, broodsoorten, volgens mij zijn dit oer-Nederlandse gerechten.
De aardappel kwam later pas (Zuid-Amerika) maar er werden wel Nederlandse groenten aan toegevoegd om stamppot te maken.
Wat maakt het uit, je kunt overal iets lekkers van maken. Behalve van koolraap, jèk.
LikeGeliked door 1 persoon
In het prehistorisch dorp maakten we brood en kruidenthee in een ketel op zelf gemaakt vuur… 😉
LikeGeliked door 1 persoon
haha , ja ik had er iets over gelezen , nu ik deed dus van 2 of 3 1 maken , maar ging er niet voor op rooftocht 🙂 voorheen kon je bij de dump van de gemeente nog lekker struinen en mocht je ze meenemen , nu niet meer 😦
LikeLike
Een typisch Nederlands recept kan ik je zo 123 niet aan helpen, Rob; maar in dat verband misschien wel aan een wetenswaardigheidje.
Gisteren las ik, in de wachtkamer van de huisarts, toevallig dat we de oorsprong van de ons bekende zuurkool(stamp) in het China van enige duizenden jaren terug moeten zoeken.
LikeGeliked door 2 people
Welnee, niks China, die krijgen al genoeg eer met al hun uitvindingen. Maar witte kool wordt vanzelf zuurkool, als je hem lang genoeg bewaart in fijngesneden toestand.
Ik had bij supermarkt zak gesneden witte kool gekocht, in de koele schuur gelegd en vergeten. Paar weken later vond ik een zak zuurkool terug. Bereid met jeneverbessen en laurier, smaakte voortreffelijk.
LikeGeliked door 2 people
Geef mij maar de eenvoudige Hollandse kost, niet veel verschillend van de Vlaamse… (buiten het feit dat jullie erwtensoep ‘snert’ noemen, en van die vieze rookworst serveren op de raarste manieren)
LikeGeliked door 1 persoon
hee kom nou, rookworst is heerlijk, niks raar serveren, je moet hem gewoon even in warm water leggen. Nederlanders in het buitenland verwachten dan ook van bezoek uit het vaderland dat ze altijd een paar Gelderse rookworsten in de koffer hebben. En natuurlijk zoute drop!
LikeGeliked door 2 people
Het is een aparte cultuur :)…
LikeGeliked door 1 persoon
Ik geloof dat ik hier helemaal niets aan toe kan voegen. De meeste genoemde gerechten ga ik uit de weg en Dicks opmerking geeft eigenlijk al aan: wanneer spreek je over typisch Nederlands?
LikeGeliked door 2 people
De ‘echter Nederlander’ lijkt vooral dol te zijn op het aloude doofpotje: feiten die plaats moeten maken voor ‘een gevoel’.
LikeGeliked door 2 people
Het doofpotje overtreft inderdaad meer en meer het stoofpotje.
Bezorgde groet,
LikeLike
Wat is echt Nederlands? Specerijen werden hier vroeg bekend vanwege de VOC. Zijn speculaas, kroket, en een goed gekruide gehaktbal niet echt Nederlands? Gerechten met kaneel, nootmuskaat, kruidnagelen en laurierblad: dat vind ik wel echt Nederlandse kost.
LikeGeliked door 2 people
toen ik in Limburg kwam wonen miste ik al die specerijen, stel je voor: appeltaart zonder kaneel! Rooiekool zonder kaneel en kruidnagelen!.
Geleidelijk aan is dat veranderd. In Duitsland hetzelfde, in Aken kenden ze die kruiden niet, maar wel in Bremen en Hamburg. Conclusie: aan de kust kwam men eerder in kontakt met exotische specerijen dan in de binnenlanden.
LikeGeliked door 2 people
Haha grappig, ik vroeg me min of meer hetzelfde af. Ik las ooit op mijn studie een kookboek/dagboek uit de 17e eeuw en daarin stond een recept voor Nederlandse kip. Het was een soort gevulde kip met allerlei kruiden en de auteur beweerde dat het een typisch Nederlands gerecht was omdat het gebruik van zoveel verschillende kruiden alleen in Nederland (en door onze handel) kon… ik ben zelf ook meer geneigd te zeggen dat het daar meer om pronken met welvaart gaat dan om het eten zelf.
LikeGeliked door 2 people
Ik heb geen Oudhollands recept voor je, maar er bestaat wel een Oudhollands kookboek van Annie van ’t Veer, zie http://www.unieboekspectrum.nl/boek/9789031502837/Vantoennu-Oudhollands-kookboek/
LikeGeliked door 2 people
Dankjewel voor deze leestip.
Vriendelijke groet,
LikeLike
Wat meteen bij mij opkomt wanneer ik aan Nederland en zijn eetcultuur denk: snert, melk drinken uit een glas, broodpudding en Hollandse mayonaise.
LikeGeliked door 1 persoon
Alles is al zo’n beetje opgenoemd door mijn vorige “collega’s.” Ik heb er dan ook niets aan toe te voegen, behalve dat ik een pannenkoek met spek ook errug lekker vind 😉
Stormachtige groet
LikeGeliked door 2 people
pannekoek met spek,hoera, ben er meteen aan begonnen, want het brood is op.
LikeGeliked door 1 persoon
Kom me niet aan met het verzoek om recepten, ik ken er geen. Ben een consument. Dus eet wat de pot schaft, mits dat iets is wat ik lekker vind. In mijn jeugd aten we echt Hollands. Spruiten, bloemkool, boerenkool, savoie kool, bonen, worteltjes (op vrijdag met vis ivm geloof..) , kooolraap, postelein, bieten, appelmoes etc. etc. Mijn pa had niks met liflafjes. Macaroni was aan hem niet besteed en mijn moeder maakte die niet zo heel lekker. Pas toen ik getrouwd was ontdekte ik varieteit. En nu eten we van alles en nog wat. Met wel een voorkeur voor die zoute haring en kaas als er een dagje tussenin valt waarin we daar echt trek in hebben. Maar tijdens mijn reizen maakte ik ook allerlei keukens mee. De Britse viel me nooit zo mee, de Duitse wel. Of de Belgische….
LikeGeliked door 1 persoon
Andijviestamppot met uitgebakken spekjes?
LikeGeliked door 2 people
poffertjespannen zijn er ook in Slowakije hoor
Ze zitten qua grootte net tussen pancakes en poffertjes in, maar er is dus wel een speciale pan voor ;] Daar noemen ze het “lievance” wat iets betekent als “gietertjes”.
LikeGeliked door 2 people
andijvie stamppot met spekjes het liefst met de andijvie rauw, en heel fijngesneden.In Maastricht deden ze er een scheutje azijn door,net als in de boerekoolstamppot,maar wat tafelzuur en mosterd is ook lekker.
En de rooiekoolstamppot, daar moet natuurlijk appel in, geen karakterloos moes, maar beetje gesmoord. Heeft iemand al de Hete Bliksem genoemd? Half zoete, half zure appels, uien en aardappels. Allebei verrukkelijk met zoervleisch!
In het café tegenover het Mooswief werden bij stamppotten altijd een paar ringen rauwe ui geserveerd. Zo vertelde mij een man, wiens moeder daar kookte voor de marktkooplui.
Tip van een Franse kok uit Cluny: altijd een pot rauwe gemarineerde ui in voorraad hebben: dunne ringen snijden, en in een jampot bewaren met flink zout water. voor gebruik eventueel afspoelen. Ze zijn de volgende dag al lekker.
LikeGeliked door 1 persoon