Bij elke Surinamer de ik ontmoet krijg ik vroeg of later een opmerking over zijn of haar Joodse wortels. In het Joods Historisch Museum vind ik een boek over Joden in de Cariben. Hier lees ik over Surinaamse “Halacha” en ‘kobbie kibbesoeb’ van Curaçao.
Waarom een Surinamer vermeldt dat er gedeeltelijk Joods bloed door de aderen stroomt is mij nu nog steeds niet duidelijk. Jammer genoeg kijk ik ook met minder respect terug naar de Nederlandse strapatsen in Amerika. Elke Surinamer praat trots over de synagoge naast een moskee. Toch zijn de Joden in de Caraïben nooit helemaal vrij geweest in het beoefenen van hun godsdienst. Ook blijkt uit het boek dat er nog meer ongelijkheid in hun rechten en plichten zijn te noemen.
Geldelijk gewin maakte dat Sefardische Joden of Sefardim werden uitgenodigd om naar voormalig West-Indië te verhuizen. Ondanks de scheiding van Kerk en Staat en de bevochten godsdienstvrijheid in de Tachtigjarige Oorlog bleef er een vreemde achterstelling voor de Joden bestaan. De conflicten tussen eerste Sefardische Joden en de later gekomen Asjkenazische Joden of Asjkenazim hebben natuurlijk een godsdienstige achtergrond. Maar de economische verschillen zijn ook beduidend.
Van het Jodendom weet ik nu iets meer. Blijkbaar ontstonden er in de Caraïben andere versies? Elke groep zijn eigen “Halacha”? Kinderen die uit gemengde huwelijken deels wel, deels niet Jood konden worden? Het boek de “Joden in de Cariben” beschrijft het kleurrijk!
Maar waarom elk Surinamer trots is op zijn Joodse wortels blijft voor mij onduidelijk. En waarom mijn Antilliaanse vriend weigert kippensoep te eten. Begrijp ik ook niet. Al is zijn opmerking:”Ik ben toch niet ziek?”, misschien een mooie verwijzing naar de Joodse penicilline? ‘Kobbie kibbesoeb’ wordt in meer gezinnen als heilzaam aan zieke kinderen gegeven!
Blogger uit Amsterdam-ZuidOost 
Hè wat een interessant verhaal weer! En de vraag waar jij mee blijft zitten, blijft nu ook door mijn hoofd spoken 😀
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant om dit iets meer te gaan uitdiepen.
Aum Shanthi
LikeGeliked door 1 persoon
mogge Rob
dat van de kippensoep is mij bekend
al het andere is een wijze les
je kan wel zien dat er zeg sinds die 80 jarige oorlog niks is veranderd , ze vechten nog ieder namens hun eigen geloofje , zo jammer
opkomende zon groet
LikeGeliked door 1 persoon
Joden werden uitgesloten van diverse beroepen, ik weet niet meer in welke tijd dat speelde, maar het nog niet zo gek lang geleden. Ze waren o.a. het meest welkom in de geldhandel, een weinig gerespecteerd beroep dus goed genoeg voor Joden.
Aan de achterdeuren van hoven en andere woningen van deftige woningen werden ze graag ontvangen door ‘edelen’ om schimmige financiële transacties in orde te maken. Natuurlijk niet voor niets want deze handelaars waren nodig. Ze konden voldoende rentes om er zelf ook aan te verdienen. Dit gebeurde eveneens bij het armere volk dat weliswaar arm maar niet minder hebzuchtig was.
Niet zo gek natuurlijk dat de grote geldwereld tenslotte in handen bleef van Joden.
Maar door veel mensen werden (en worden) ze nog steeds gezien als woekeraars en graaiers. Voeg dit bij hun intelligentie, de koppige hang om een eigen identiteit te behouden, de hekel van de Roomsen, de vuiligheden die door Hitler c.s,werden verspreid et voilà.
Achterdocht en jaloezie zijn hun deel.
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant blog. Veel dingen geleerd.
LikeGeliked door 1 persoon
Baie leersaam.
LikeGeliked door 1 persoon
Onderwijs is mijn passie, schrijf je hierboven. Dat is te merken, bij jou valt altijd iets te leren.
LikeGeliked door 3 people
Kobbie kibbesoeb het mooiste in je hele verhaal…maar moet je daar ziek voor zijn 😉
LikeGeliked door 2 people
ha die Rob
ik ben tevreden met mezelf hoor , heb een wat men zo mooi noemt ” bierbuikje ” verders helemaal content
mijn moppentrommel blijft door draaien , maar zullen zo ik dacht geen bekenden in gaan meedraaien 🙂
hier waren hele felle buien als opklaringen
mijn tuintje bekijk ik een andere keer weer , is een grote tuin
http://gnr.nl/
alvast een smakelijke groet
LikeLike
Het verhaal van de Joodse kippensoep ken ik van Marlou-praathuis. Zij maakt de soep altijd voor een zieke vriendin. Ik heb nog nooit van Surinaamse Joden gehoord…Je kan het ook omdraaien: waarom zouden Surinamers niet Joods zijn?
Lieve groet
LikeGeliked door 1 persoon
I know nothing about this. fascinating stuff
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is een stukje Nederlandse geschiedenis die ook in België onbekend is. Fijn dat je dit deelt.
LikeGeliked door 1 persoon
En toch: als je antillen en kippensoep combineert op Google krijg je een diversiteit aan recepten…daar kun je een maand lang kippensoep eten, terwijl de soep geen dag hetzelfde is…..
LikeGeliked door 1 persoon
Vreemd, maar zeer leerzaam. Ik lees hier allemaal nieuwe zaken.
LikeGeliked door 1 persoon
een kobbie kibbesoeb ..
alleen al voor dat taaltje schuif ik mijn voeten onder tafel! 😀
LikeGeliked door 1 persoon
mogge Rob
ze zitten allemaal aan de soep en hopelijk is er niemand ziek
kan jij niet tegen de bananen op , maar wat eltje al zegt , je hebt andere kwaliteiten
vroege groet
LikeLike
Ik leer bij jou altijd iets nieuws, Rob! Ik wist ook niet dat er Caribische Joden zijn!
LikeGeliked door 1 persoon
Dat kippesoep bij griep is ook in Indonesië een bekend gebruik. Van Surinaamse Joden heb ik nooit gehoord of gelezen. Rob bedankt voor je kaasrecept .Ik geef het door aan mijn dochter die nogal van experimenteren houdt en ben ik de proefpersoon 🙂
Vriendelijk groetjes, Ria
LikeGeliked door 1 persoon
Wat een prachtige smeltkroes is dat land toch. Daar kunnen we hier nog wat van leren.
LikeGeliked door 1 persoon
ha die Rob
ja bijna een jaar met pensioen en ik heb weer wat werk op de maandag en de donderdag
vandaag ik vermoed door krokusvakantie 2 wijken er bij , was dus een lange dag , maar het weer was mij weer goed gezind
ik was 22 jaar als ik uit dienst kwam en naar Canada ging , pracht tijd , bijna 7 jaren lang , nu een aow gat van 12 % en nog een oude schuld , maar deze positivo gaat er voor
smakelijke groet
LikeGeliked door 1 persoon
Wat leerzaam om te lezen
LikeGeliked door 1 persoon
ha die Rob
zal zeer zeker gezellig worden , kan deze mensen al sinds ergens midden jaren 80
en mijn Duits is redelijk en bij twijfel is daar google 🙂
slaperige groet
LikeLike