“Ziehende gauner” schijnt de oorsprong te zijn van zigeuner. In goed Duits betekent dit; rondtrekkende bandiet. En dat is de uitleg die ik als kind van mijn moeder kreeg. De herder in onze voortuin maakte dat ons huis altijd werd overgeslagen. Zigeunermuziek werd bij ons thuis wel met veel enthousiasme beluisterd. Maar de kampers van het dichtstbijzijnde woonwagenkamp waren alleen goed als er goedkope auto-onderdelen nodig waren.
Roma en Sinti, voor mij is er geen verschil. De Roma schijnen hun taal te schrijven. En overleveringen in geschrift vast te leggen. De Sinti zijn achterdochtiger. Niets wordt vastgelegd van hun verleden of herkomst.
Bij een bezoek aan Westerbork kwam ik in aanraking met de vreselijke gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor de Sinti en Roma. Het verhaal van de foto van het Westerborkmeisje kwam tegelijkertijd net naar voren;
Anna Maria (Settela) Steinbach Buchten, 23 december 1934 – Auschwitz 31 jul 1944 was een Nederlands meisje dat in Auschwitz werd vergast. Ze was lange tijd een icoon voor de Nederlandse Jodenvervolging tot 1994 werd ontdekt dat ze niet Joods was, zoals werd aangenomen, maar tot de Sinti familie (ook wel zigeuners genoemd) behoorde.
In De Bijlmermeer is lang een speciale school voor de Roma en Sinti kinderen in stand gehouden. Het jonge weglopen van de pubermeisjes heeft deze school geen goed gedaan. Het vroege (uit-)huwelijken van de Roma en Sinti past van geen kanten in onze Westerse maatschappij.
Stilstaan bij het ontbreken van een eigen land van oorsprong voor de Roma en Sinti doen wij niet. De geboorteplaats en et land van herkomst is iets wat alleen maar telt in ons denken.
De school is verdwenen. Of de Roma of Sint ook verdwenen zijn weet ik niet. Ik kan zelfs niet meer achterhalen of het nu om Roma dan wel Sinti ging. Maar de negatieve verhalen komen zo weer naar boven.
Het portretboek van Rogier Fokke geeft een genuanceerder beeld. Ondertussen heb ik ook de leeftijd bereikt om minder snel te veroordelen of te oordelen.
Het boek Paramisa kan ik iedereen aanraden!
Paramisa, portretten van Roma en Sinti door Rogier Fokke
ISBN 90-77386-02-5
Ze werd opgepakt hemelsbreed een kilometer hier vandaan. De hele familie behalve vader werd vermoord. Vader zelf stierf in 46. De sinti en roma willen geen monument voor settela wat ik heel bijzonder vind. Er wonen nog Sinti in Zuid Nederland.
LikeGeliked door 1 persoon
mogge Rob
ik mag die muziek ook wel horen , ik weet nog dat we een portret schilderij aan de wand hadden thuis van een mooie zigeuner vrouw
in mijn jeugd was er in Tuindorp Nieuwendam ook een grote zigeuner familie
en wat Liesbeth zegt , er zullen er vast nog wel wonen
fijne dag groet
LikeGeliked door 1 persoon
Dank voor de tip Rob, dit ga ik beslist lezen.
LikeGeliked door 1 persoon
swaart
binnen de bladzieden
in memorie
mor kleuren boukdailen
nog aal t heden
ondanks d’historie
LikeGeliked door 1 persoon
leuke leestip dank daarvoor
LikeGeliked door 1 persoon
Ik vind het jammer dat de Roma en Sinti niet meer zo makkelijk kunnen (mogen) rondtrekken door Europa en eigenlijk veroordeeld worden tot de ‘zigeunerkampen’ en hun natuurlijke instinct moeten negeren.
LikeGeliked door 1 persoon
Zo’n twintig jaar geleden had ik een meisje in de klas. Haar oma was ‘zigeuner’ (geweest) en zat toen in een rusthuis. Dat hield ze daar voor alle medebewoners verborgen.
Je brengt me op het idee om het hele verhaal, dat eigenlijk heel bijzonder was en veel zegt over hoe die mensen zich voelden… de uitsluiting… het neerkijken op…
Zelfs de kleindochter die niet meer als zigeuner opgroeide, droeg dit als een smet mee, maar tegelijk ook als een trots.
LikeGeliked door 2 people
Ik vergat bij de tweede zin: om het verhaal op te schrijven…
LikeGeliked door 1 persoon
Graag lees ik dit verhaal.
Nieuwsgierige groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Dat komt er binnenkort Rob. Hartelijke groet.
LikeGeliked door 1 persoon
Hier is het al Rob.
Stigmatiseren – Grensgevallen
https://beekblog.com/2017/02/20/stigmatiseren
Ijverige groet.
LikeGeliked door 1 persoon
In Oost-Europa, waar ik veel verkeerde in het verleden, werden die Roma gezien als een grote plaag. Criminaliteit, prostitutie, alles werd aan hen toegeschreven. In sommige delen van die landen werd ook actief beleid doorgevoerd om ze weg te houden uit de steden. In Roemenie en Bulgarije is het een enorm probleem. Ongeletterdheid, niet kunnen of willen integreren. Maar oog stigmatisering. Wie uit die kring komt, hoe geletterd ook, heeft minder kansen dan een pakweg christelijk jong mens met soortgelijke opleiding. De Duitse aanpak uit WO2 was er een van opruimen van ‘ondervolkeren’ waartoe men deze lieden ook schaarde. Nog steeds is er een grote afkeer van zigeuners. Ik laat mijn eigen ervaringen op dit punt maar even buiten beeld. Maar het is van beide kanten schrijnend wat er soms plaatsvindt. En zeker niet zo maar zwart/wit even uit te leggen zoals wij dat in ons relatief veilige Nederland graag doen…
LikeGeliked door 1 persoon
Een kennis van ons is gaan werken bij de Roma’s in Roemenië. Aan de ene kant is er het ‘slachtofferdenken’ (‘we worden altijd gediscrimineerd’) waardoor de kansen op ontwikkeling belemmerd worden. Aan de andere kant hebben Roma’s ook echt minder kansen. Maar het is opvallend hoe een jong Nederlands meisje in zo’n dorp wordt opgenomen, gewaardeerd, mensen kan helpen en…. zich veilig voelt. Dat is de positieve kant die vaak niet gezien wordt.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik heb gelukkig geen negatieve ervaringen met deze mensen, eerder positieve.
LikeGeliked door 1 persoon
Toevallig heb ik een blogje mooie mensen
Die daar ook tussen zaten…
Fijne dag
LikeGeliked door 2 people
Een goed verhaal, Rob. Ik ben in mijn leven telkens weer zigeuners tegengekomen, zonder te weten (of mij erom te bekommeren) of het Roma of Sinti waren. Als ik aan mijn jeugd in Sittard terugdenk, zie ik vooral mensen die kwamen vragen of er nog messen of scharen te slijpen waren. Nu luister ik bijna dagelijks naar zigeuner- en aanverwante muziek van het Barcelona Gypsy balKan Orchestra (BGKO), mijn absolute favoriet op muziekgebied. Ruim te genieten via Youtube.
Hopelijk welluidende groet van Constant
LikeGeliked door 1 persoon
Achter de buurt waar ik ben opgegroeid was destijds ook een woonwagenkamp, zoals dat toen werd genoemd. We mochten daar niet in de buurt komen, want de zigeuners zouden je meenemen en je kwam nooit meer terug… We liepen er dan ook met een wijde boog omheen.
LikeGeliked door 1 persoon
Onder dit volk hebben zich ook drama´s afgespeeld.
LikeLike
Triest maar waar.
Vriendelijke groet,
LikeLike
Wat een luxe dat ik als Belg ben geboren…
LikeGeliked door 1 persoon
ha die Rob
dank je 🙂 ben wel wat haren kwijt hoor , en nog steeds een kwajongen 🙂
de weegschaal is ook niet veranderd , ik ben wel een KG kwijt
smakelijk en fijne avond groet
LikeLike
ik herinner me hoe de nonnen in paniek raakten toen bleek dat er enkele zigeunerwagens langs de school passeerden. Er is weinig veranderd voor die mensen dan toen ik kleuter was.
LikeGeliked door 1 persoon
Susan Smit heeft een roman geschreven gebaseerd op waar gebeurde feiten van de Roma met name, Elena’s Vlucht heet het, misschien een mooie aanvulling, is een historische roman die start in de jaren ’20 in ons land.
X
LikeGeliked door 1 persoon
Leuke leestip.
Vriendelijke groet,
LikeLike
Interessant om dit te lezen. Voor mij ook leerzaam, want van de roma en sinti had ik nog nooit gehoord.
LikeGeliked door 1 persoon
“Ondertussen heb ik ook de leeftijd bereikt om minder snel te veroordelen of te oordelen.” Is oordelen leeftijdsgebonden?
Mensen, ze doen elkaar vaak zo veel onrecht aan…
LikeGeliked door 1 persoon
Niet alleen Joden en zigeuners maar ook Jehova getuigen werden opgepakt. De opa en oma van mijn ex waren Jehova getuigen. Mijn schoonmoeder moest zorgen voor twee jongere broertjes terwijl de ouders in een kamp zaten. Ze kwamen er wel weer uit maar zelfs mijn schoonmoeder had er nog een flinke tik aan overgehouden al was ze zelf geen Jehova getuige.
LikeLike
De oorlog heeft bij velen vooral verdriet veroorzaakt.
Vriendelijke groet,
LikeGeliked door 1 persoon