Jaren terug liep ik op de grens van Noord-Brabant langs een open lucht kerk. Net over een gemeentegrens werd langer terug een kerkdienst gehouden. Vrijheid van Godsdienst was nog niet overal mogelijk. Vandaar dat een weiland in een naburige gemeente werd gebruikt voor het belijden van het geloof.
Wandelend langs de Gaasperplas loop ik op een zondagochtend langs een hagenpreek. In Amsterdam-ZuidOost wonen mensen vanuit alle windstreken. Dat betekent vaak ook dat er veel verschillende geloven, religies, godsdiensten en levensovertuigingen zijn mee genomen. Maar ook dat er regelmatig nieuwe kerkgenootschappen ontstaan.
Er zijn een aantal kerkverzamelgebouwen. Maar niet voor iedereen is er ruimte in deze kerken. Omdat de meeste parkeergarages gesloopt zijn en huiskamer vaak te klein zijn voor een kerkdienst wordt er voortdurend naar nieuwe plekken gezocht.
Vandaar dat je met mooi weer op een zondagochtend in het Gaasperpark kerkelijk gezang kunt horen en het preken van een voorganger.
Vrijheid van Godsdienst is een mooi iets. En je eigen godsdienst vieren onder een stralende zon is ook mooi. Toch wens ik deze gelovigen bij slechter weer een echt dak boven hun hoofd tijdens een kerkdienst.
De naam hagenpreek duidt op de plek waar de gelovigen bijeen kwamen: preken bij de heggen. De ‘haag’ had hier vooral de betekenis ‘buiten de stad, waar hagen zijn’.
Als eerste hagenpreek in de Noordelijke Nederlanden wordt soms 30 juni 1566 genoemd. Tijdens deze bijeenkomst richtte schoenmaker en prediker Adriaan Jeroensz Obryg bij Slobberduin, op het Zeeuwse eiland Walcheren, het woord tot zo’n driehonderd gelovigen. Dat een dergelijke prediking in het open veld niet zonder gevaar was, bleek wel uit het feit dat er enkele mensen op de uitkijk waren gezet, zodat deze alarm konden slaan wanneer officiële autoriteiten in de buurt kwamen. Openlijke geloofsuitoefening was in deze periode namelijk verboden voor calvinisten.
Hagepreken hebben in deze tijd het voordeel, dat er grotere afstand tussen de gelovigen mogelijk is en dat ‘het virus’ in de buitenlucht snel verwaait. In Duitsland zijn er al corona-uitbraken geweest in twee echte kerken—gesloten, met een dak bedoel ik. Telkens meer dan honderd besmettingen!
LikeGeliked door 1 persoon
Met de vereiste afstand van anderhalve meter en minder dan 30 gelovigen mogen er in Nederland weer kerkdiensten gehouden worden.
Maar het blijft tijdens deze Corona Crisis een lastig iets.
Stille groet,
LikeLike
Met het huidige kerkbezoek kan dat ook in de kerk…
LikeLike
Hagenpreken, bij het lezen komen geschiedenislessen weer terug. Raad van Beroerte, Filips van Spanje.
Ik vond het toen al een mooi woord.
Godsdienstvrijheid was nog ver te zieken, veel onverdraagzaamheid over en weer.
Historiek is een mooie site, ik neus er ook wel eens op.
LikeGeliked door 1 persoon
…ver te zoeken…
LikeGeliked door 1 persoon
Die uitdrukking kende ik niet. Maar ik vind het mooi dat mensen als mensen van verschillende religies elkaar vinden en samenkomen.
LikeGeliked door 1 persoon
In mijn geliefde Drenthe, tussen Schoonoord en Sleen, is een hunebed dat de Papeloze kerk genoemd word. Op school leerden we dat ten tijde van de hagepreken, tweede helft 1500, dit hunebed diende als plaats voor de protestanten om hun geheime kerkdiensten te kunnen houden. Enige wachtposten op grotere afstand om de gezagsdragers te kunnen spotten en tijdig alarm te kunnen slaan, zullen er ongetwijfeld bij gehoord hebben.
Dit zo overdenkend vraag je je af wat er in wezen veranderd is; vrijheid van religie is in sommige delen van deze aardbodem nog steeds een schaars goed.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooie reactie
Stille groet,
LikeLike
Ik zag de afgelopen dagen weer heel wat hagepreken voor de afkeer en de haat. Beter is de leer van de verbroedering, van de vrede, van het begrip. Maar dat zit niet meer gebakken in de mens van 2020 die alleen denkt dat zijn/haar belangen direct gediend moeten worden.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik blijf bij een optimistische kijk op de toekomst ….
Stille groet,
LikeLike