Van https://sprakeloosverhalen.wordpress.com/2020/10/11/schijn-een-lichtje-op-lieveheersbeestje/ kom ik bij https://yoo.rs/hoe-oud-wordt-een-lieveheersbeestje-1543165689.html
En daar vind ik een prachtige lijst van regionale volksnamen voor lieveheersbeestjes. Daar waar taal en de natuur bij elkaar komen blijft mij boeien.
Nederlands
kapoentje, oliebeestje, stippelbeestje, zonnekoekje, pim-pam-poentje
Brabants boerinnetje, boterbeestje, fowieltje, hemelbeestje, hennetje, kezenmolletje, jezusjesbeestje, koffiekuikentje, liefhennetje, liefvrouwebeestje, liefvrouwemuisje, lieve marijtje, lieveheerhennetje, lieveheerspaardje, lievehereminnetje, lievelammetje, mariabeestje, poppennonnetje, eerebeestje Fries leavehearsbistke, leavehearsingeltsje, leavehearspykje, leavehearsspintsje, earmpykje, geloksbeestje, gelokspykje, geloksspintsje, gouden ingeltsje, hearehintsje, hearepykje, hearetykje, kofjebeantsje, kofje-ingeltsje, kofjemooltsje, krûpelhintsje, molke-en-grôtpykje, pyk, pykje, pykjebrea, reahintsje Limburgs sjmautwurmke, (s)-levenierepaerdje, hemelbeestje, pimpernelletje, smoutwormpje, tierenhennetje, vliegmusje, onzelievevrouwpulletje, mulderinnetje, molentandje, mölepaertje (Maasmechelen), muuëletêntje, (Weert), moedergodssterretje, lieveherebolletje, kevelewormpje, kaevelebieësje (Nederweert), draaihennetje, goudbeestje, hemellammetje, oliebeestje, (s)-lievrouwbiske (Sint-Truiden), slivveniersbieske (Maastricht), enslevreu(bies)ke (Hasselt)
Nedersaksisch Kukeluussien (Oldebroeks), kukeluusjen, kukeluutjen (Nunspeets), kukelesaantje (Bunschoten), keukediefien, kukediefien (Urkers), koekediefje, koekediefien (Kampers), mariabeestje, zönnekuukske (Twents), zönnekuuknje (Rijssens), kroontien, herenhoentien (Stellingwerfs), laiveneertiekje (Gronings), armmarmottie (Drents) Vlaams (onze)lieveheer(s)(e)beestje, (onze)lievevrouw(e)beestje, oliebeestje, piempampoentje, hemelbeestje, pieternel(letje), pieternellebeestje, piepauw(tje), piepebontje, pimpajoen(tje), pimpaljoen(tje), pimpompulletje, hentar nektarkring(etje), engelbeestje
Zeeuws kok’aentje, kok’aontje, lieve vrouwke, lie:vevrouwebêêstjen, pàpoe:nebêêsje, pampoe:ntje, piempampoe:ntje, pieternelleke, pimpampoe:ntje Frans-Vlaams piepebontje
Blogger uit Amsterdam-ZuidOost 
Wat bijzonder dat zo’n klein beestje zoveel namen heeft. Leuk zeg! Nu vraag ik me af hoe dat komt!
LikeGeliked door 2 people
Niet te geloven, zoveel namen….. ! 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Wat ontzettend leuk Rob. Ik vind armmarmottie de leukste ! Waar zou de associatie met Maria, onze lieve vrouw vandaan komen?
LikeGeliked door 1 persoon
Ha en toch zitten er leuke tussen die beter passen dan lieverheersbeestje
LikeGeliked door 1 persoon
Wat me vooral opvalt is dat Limburgers en brabo’s er wel wat van kunnen…
LikeGeliked door 1 persoon
Oh wat leuk! Ik hou er van hoe ze in andere streken andere begrippen gebruiken 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
en er zijn ook meerdere soorten lieveheersbeestjes , dus nog meer mooie namen 🙂
LikeLike
Heerlijk om al deze namen te lezen! 🐞
LikeLike
Als geboren en getogen Drent en nog steeds een liefhebber en gebruiker van mijn moerstaao, was me toch het woord ‘armmarmottie’, voor lieveheersbeestje onbekend. We hadden het over een ‘zunnehondtie’. Het woord armarmottie ken ik nog wel uit een of ander aftel- of kinderverse, maar de precieze tekst ken ik niet meer. Onderhand meer dan 70 jaar geleden, dus ik neem mezelf niks kwalijk. Desondanks zal ik toch eens bij mijn broers of zussen navragen of zij zich iets herinneren van het liedje over het ‘armarmottie en of ze weten welk dier ermee bedoeld werd. Ik ben er altijd vanuit gegaan .dat het ‘ar’ om ritmische reden voor het marmotje geplakt is. .
LikeLike
Door nieuwsgierigheid gedreven toch even het kleine Drentse woordenboek van Jan Tissing geraadpleegd en die geeft de volgende namen voor het lieveheersbeestje: boerenzeuntie, herebiestie, leivenheerstiekie/laivenheerstiekie (veenkoloniaals, dus in zowel in het Groningse als Drentse deel),vadershoentie en zeuntie. Opvallend is dat noch armarmottie, noch zunnehondtie in zijn lijst voorkomt. Maar dat kleine woordeboekje, eigenlijk een woordenlijst, is al van 1992.
LikeLike
Dát zijn veel namen voor een en hetzelfde beestje. Lieveheersbeestje staat in de top 10 moeilijke woorden bij kinderen. Vind ik nog steeds een leuk detail.
Ik dacht dat kapoentje Rotterdams was…
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi lijstje, Rob!
Ik heb gistermiddag nog een mooi slapend ingeltsje gekiekt in een bloem in de tuin.
LikeGeliked door 1 persoon
Piepebontje in het Vlaams? Nog nooit gehoord, Rob, je hebt je iets laten wijsmaken!
LikeLike
Zou het echt?
Goedgelovige groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Dus niet, al die namen? Al een poosje geen blogje, hopelijk niet ziek.
LikeGeliked door 1 persoon
Zoveel namen, nooit geweten.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik begrijp absoluut niet, dat dit beestje is gekozen als mascotte voor de acties tegen geweld en tegen pesten. Als er in de natuur één verschrikkelijke massamoordenaar bestaat, dan is het wel dit luizenverslindende beest. En het bijt ook mensen! Het is absoluut niet lief!
LikeGeliked door 1 persoon
Waarschijnlijk omdat het kevertje lief en aandoenlijk oogt, maar deel de verbazing dat dit agressieve diertje ooit als symbool voor geweldloosheid is gekozen.
Wel wil ik gezegd hebben als plantenliefhebber blij te zijn met het lieveheersbeestje, want het is zelden nodig dat ik naar stevige middelen moet grijpen om een luizenplaag te bestrijden bij mijn kuipplanten als ze in het voorjaar uit de winterberging komen. Dat doet datzelfde ‘zunnehondtie’ (een van de Drentse namen er voor), of eigenlijk zijn larven voor me.
LikeGeliked door 1 persoon
Een achterneefje noemde het een dobbelsteenspin. Overigens heb ik nog nooit iemand gezien die bang was voor dit insectje. Ook al zo bijzonder !
LikeLike
Zonnekoekje hoor je ook veelvuldig weer verbasterd in dialect. In het Achterhoeks zunnekuuksken.
LikeLike
Waarschijnlijk ongewild werp je een interessante vraag op, door te stellen dat ‘zonnekoekje’ in het Achterhoeks verbastertd wordt tot ‘zunnekuuksken’. Bij mijn weten is het Achterhoeks, -een van de vele Nedersaksische streektalen-, als taal veel ouder dan de landstaal. Al 800 jaar voor het ontstaan van het (huidige) Nederlands werd er in het Nedersaksisch geschreven en rond het begin van onze jaartelling was de ‘voertaal’ in de lage landen iets wat zich, zeer kort door de bocht, laat vergelijken met het Fries..
Je zou je dus met recht af kunnen vragen of kuuksken wel een verbastering is van koekje, of dat het woord koekje is afgeleid van kuuksken, of een variant ervan. Een geharde taalkundige zal daarop wel het antwoord weten.
Blijft het wonderlijke dat je via een lieveheersbeestje terecht kunt komen in een koektrommel.
LikeLike
Wat een hoop namen wat grappig…… ik kende alleen kapoentje en lieveheersbeestje.. Alles goed met je?? zie al even geen blogje meer toch niet geveld door Corona?
LikeGeliked door 1 persoon
Alles goed Rob?
Ikzelf heb een hekel eraan wanneer deze vraag in real-life gesteld wordt. Zo van: hou het antwoord even kort als de vraag zelf. Maar dit terzijde.
Hoop uiteraard dat je gezond bent…….
LikeGeliked door 1 persoon
Gaat het wel goed met je Rob. Al zo lang geen nieuw blogje. Dat doet vrezen…..
LikeGeliked door 1 persoon
Wat ben je stil. Gaat alles goed met je? Je bent toch niet ziek…
Lieve groet ♥
LikeGeliked door 1 persoon
Geen van de namen zegt me iets maar leuk zijn we wel.
Dit logje had ik niet ontvangen, ik vroeg me al af of je gestopt was. Nee toch???
LikeGeliked door 1 persoon