Een “warm” lied

Voor een koude winterse dag vond ik onderstaande warme tropische lied:

Liedtekst

Yu kan bribi mi ,, ,,

mi nu Kan Tan,

mi mus singi;

mi lange mijn Maatie bin wakka,

Tra dee, tra dee,

mi nue de leij,

yu nu wanne bribie

mi nu sal krij,

Te mie te mem̄ere vo laffo:

 

Geloof me,

ik kan het niet laten,

ik moet zingen,

onlangs nog liepen ik en mijn

vriend ,

ik lieg niet

Als je me niet wil geloven,

dan ga ik niet huilen,

terwijl ik er aan denk, moet ik

lachen!

 

yu kan bribi mi

mi no kan tan,

mi musu singi

mi nanga mi mati ben waka

tradei, tradei

mi no e lei

yu no wani bribi

mi no sa krei

te mi e memre fu lafu

wie bin wakka ,, ,,

Tee na Passi na waatra,

mi Takkie na mi maatie,

lukku wan sannie deaso

We nu den dreij, den kooko,

Da tu den ben te schokkij

 

We liepen

tot aan de waterlijn

ik zei tegen mijn vriend,

kijk daar nou!

nou zeg! ze ledigen hun ballen

die twee waren aan het schokken

 

wi ben waka

te na a pasi na a watra

mi taki na mi mati,

luku wan sani dyaso,

we no! den drei den koko

da tu den ben de schokking

Da hooman tan ,, ,,

na groen tappa lange hen hann,,

Da man te trussu na bakka

mi takkij Maatie lukku zie

Da Paij sa brokko hem briekkij

wie nu ben kan hollij va laffo

 

De vrouw rustte voorovergebogen

met haar handen op de grond terwijl

de man haar van achteren nam

ik zei, vriend, kijk nou toch!

vadertje zal z’n boeltje breken!

we konden het lachen niet meer

houden

 

a uma tan

na gron tapu nanga en anu

a man e trusu na baka

mi taki, mati, luku syi!

a pai sa broko en briksi

wi no ben kan hori fu lafu

Wie waakka murru ,, ,,

De na sij vo wann Bikkij hoosso,

wie yerrij wann sannie de takkij,

a, takkij yu kan briebie mie,

Mi sweere yu Briekkij nu Biekij

An no kon na lettie Plessie

 

We liepen verder

daar naast een groot huis

hoorden we iets zeggen

ze zei, geloof me,

ik zweer je, je boeltje is niet groot,

het komt niet op de juiste plaats!

 

wi waka moro

de na sei fu wan bigi oso

wi yeri wan sani de taki

A taki, yu kan bribi mi

mi sweri, yu briksi no bigi

A no kon na reti plesi

Da man takkij buija ,, ,,

na nuja mi haatie dee koure kappa,

Mi briekij dee beni hen häedie,

a takkij an no wannij goo murro; na inni

Zo wan Porrij Bonbo,

lekkij yu sa abie,

na yu mindri

 

De man zei, baya!

nou, ‘k heb geen zin meer,

mijn boeltjeheeft zijn kop laten hangen,

daarom, zei hij, hij wil niet meer in zo een

bedorven puim als jij hebt ,

tussen je benen

 

a man taki, baya!

na noya, mi ati e kowru kaba

mi briksi e beni en ede

a taki a no wani go moro na ini

so wan pori bonbon

leki yu sa abi

na yu mindri

 

da hooman Takkij ,, ,,

Vo sanni hüedde yu de kussu mi

Yu Briekij no habbij tranga

Vo da heede yu dee takkij so

Yu no kan murro

Yu aurro totto,

nasso den kussij makkandra

 

De vrouw zei,

waarom scheld je me uit?

je boeltje heeft geen kracht,

daarom praat je zo,

je kan niet meer,

jij ouwe zak!

Zo scholden ze elkaar uit

 

a uma taki

fu san ede yu e kosi mi

yu briksi no abi tranga

fu san ede dati yu e taki so

yu no kan moro

yu owru toto

na so den e kosi makandra

mi takkij maatie ,, ,,

Kon go na hoosso

da noffo wissie

Wie ben wakka lettij hoppo,

Wie Ko na hosso,

wie ko sliebie,

Mi sweerie yu no kan briepie mie

Du neettie wie drum da singie

 

ik zei, vriend,

kom mee naar huis,

dat is genoeg narigheid

we liepen rechtop,

we kwamen thuis,

we gingen slapen

Ik zweer je, geloof me niet!

Vannacht trommelen wij het lied

 

mi taki, mati

kon go na oso

da nofo wisi

wi ben waka reti opo

wi go na oso

wi go sribi

mi sweri yu no kan bribi mi

dineti wi e dron a singi

 

Het Sranantongo is één van de weinige creooltalen met een rijke geschreven traditie die teruggaat tot ver in de 18e eeuw. Taalgidsen, toneelteksten, bijbelvertalingen en kerkelijke liedboeken geven ons een goed beeld van het taalgebruik en de taalsystematiek van het 18e eeuwse Sranantongo.* Eén genre, dat van de erotische literatuur, bleef echter tot op heden onbesproken, omdat er simpelweg geen 18e eeuwse Surinaamse teksten waren overgeleverd. De recente ontdekking van een zinnenprikkelende liedtekst in het archief van de Weeskamer stelt ons voor het eerst in staat om van dit genre kennis te nemen. De ontdekking betreft het eerste erotische lied in de geschiedenis van het Sranantongo. De tekst is door getranscribeerd, hertaald naar het hedendaagse Sranantongo (cursief) en vrij vertaald naar het Nederlands om vervolgonderzoek te faciliteren.

 

* Het proefschrift van Margot van den Berg getiteld A grammar of Early Sranan (2007) is een reconstructie van het 18e eeuwse Sranantongo op basis van een vergelijking van historische teksten en hedendaagse creoolen Marrontalen. Het Surinaams Creooltalen Archief (SUCA) huisvest de gedigitaliseerde historische bronnen. Voorhoeve en Lichtveld’s Suriname: Spiegel der Vaderlandse Kooplieden (1980) geeft een overzicht van de Surinaamse literatuur en kan bezocht worden via de digitale bibliotheek

(http://www.dbnl.org/tekst/voor007suri01_01/).