Geschiedenis van Amsterdams Bier

Toen keizer Karel V in 1540 Amsterdam bezocht, vreesde hij voor zijn gezondheid. Het verontreinigde Amsterdamse water zorgde voor ziektes. Precies dat was de reden dat de Amsterdammer vroeger meer bier dronk dan water. De geschiedenis van het Amsterdamse bier gaat terug tot de 14e eeuw. Ook tegenwoordig zijn er heel wat brouwerijen in de stad te vinden. Maar eeuwenlang was het Amsterdamse bier niet erg populair. Wie lekker bier wilde drinken, dronk importbier. Vanaf 10 juli leer je alles over de historie van bier in Amsterdam in het Amsterdam Museum, waar de tentoonstelling Bier – Amsterdam, stad van bier en brouwers te zien is.

Bier uit Duitsland

Al in de 14e eeuw was de handel in bier belangrijk voor de inkomsten van Amsterdam. Hollandse handelaren waren verplicht om hun bier in Amsterdam te verhandelen, wat gunstig was voor de groei van de stad. En alleen Amsterdam mocht na 1351 bier uit het buitenland kopen en verkopen. Al snel ging het om tienduizenden vaten per jaar. Naast bier uit Bremen en Lübeck, domineerde de import uit Hamburg de markt. In 1369 waren daar al 457 brouwerijen te vinden, waarvan er maar liefst 126 uitsluitend voor de Amsterdamse markt brouwden. Van hier uit werd het bier naar andere steden doorverkocht. Het Hamburgse bier werd met hop en gruit – een kruidenmengsel met gagel en wilde rozemarijn – gebrouwen. Daardoor smaakte het beter en was het bovendien langer houdbaar. Het was dus bier van hoge kwaliteit, en relatief duur. Daarom werden er daarnaast uit andere Hollandse steden ook goedkopere bieren geïmporteerd. Op het Damrak waren vaste ligplaatsen voor bierschepen ingericht. Aan de Oudezijds Voorburgwal kwamen ligplaatsen voor schepen met Engels, Hamburgs en Oostzeebier.

Zelf brouwen?

Door de omvangrijke bierhandel en het vervuilde water werd er in Amsterdam relatief weinig eigen bier gebrouwen. De vervuiling door looiers, lakenververs en andere ambachten was te groot. Samen met de troep die de rest van de Amsterdammers in het water gooide, zorgde die viezigheid ervoor dat het grachtenwater niet als grondstof voor bier kon dienen. Schoon water moest met waterschepen uit de Haarlemmermeer, en later uit de Bijleveldse Wetering en uit de Vecht worden gehaald. Dit zorgde voor extra kosten en kans op verontreinigingen en grote problemen bij strenge vorst. In vergelijking met andere steden, zoals Delft, Gouda en Haarlem, stelde de Amsterdamse bierbrouwerij maar weinig voor. In het begin van de 16e eeuw had Amsterdam hooguit een paar brouwerijen, terwijl in Leiden 15, in Dordrecht 21, in Haarlem 75 en in Delft 98 brouwerijen te vinden waren. Maar de belangrijkste Hollandse stad voor de bierproductie was toch wel Gouda: daar werden in 1514 niet minder dan 148 brouwerijen geteld!

Amsterdams bier

Niettemin ontwikkelden zich ook in Amsterdam in de loop der tijd enkele grotere brouwerijen. Daar profiteerden vervolgens ook de kuipers, de koperslagers, koren- en turfdragers en anderen van. De brouwerijen zelf waren vaak brede gebouwen die vlak bij het water stonden. De gebouwen hadden meerdere toegangen, wat met de constante aanvoer van water en grondstoffen te maken had, maar ook met het wegbrengen van het eindproduct. Smalle huizen met één toegang waren daarvoor niet geschikt. Een typisch kenmerk van een brouwerij was de watergoot, een houten goot die aan de binnenkant vermoedelijk met lood was bekleed en die vanaf het water enkele meters boven de straat naar de brouwerij voerde. Hiermee kon schoon water uit de schepen naar binnen worden gebracht. Het Amsterdamse bier zelf ging vooral mee op schepen. Dit scheepsbier moest vanzelfsprekend wel aan enkele kwaliteitseisen voldoen, maar het kwam regelmatig voor dat de koper bepaalde dat het ook wel wat slapper mocht zijn. Het Amsterdamse bier werd zodoende op schepen van de VOC over de hele wereld gedronken. Thuis hield de Amsterdammer het echter liever bij bier dat in Haarlem, Delft, Gouda, of ergens in Duitsland was gebrouwen.

Meer info: https://www.amsterdam.nl/kunst-cultuur/monumenten/erfgoed-week/bier/?utm_source=nieuwsbrief&utm_medium=e-mail&utm_campaign=nieuwsbrief_amsterdam_week28_9_juli_2020&utm_term=20200709

 

De vlinder Gentiaanblauwtje

Het leven van het Gentiaanblauwtje is een stuk gecompliceerder dan de vliegtuigen van onze KLM-blauwe vliegtuigen:

Een van de meest wonderlijke vlinders in Nederland is het gentiaanblauwtje. Het aantal gaat net als veel andere vlindersoorten achteruit door de combinatie van stikstofvervuiling en klimaatverandering. Maar experts hopen een antwoord te hebben.

Waar wilde bijensoorten vaak afhankelijk zijn van specifieke wilde bloemen, gaat dat voor vlinders nog een stap verder. Zij hebben niet alleen nectarrijke bloemen nodig, maar hebben ook een voorkeur voor specifieke plantensoorten om hun eitjes op te leggen, de zogeheten waardplanten.

Sommige vlinders, zoals de koolwitjes, zijn daarin niet heel kieskeurig. Andere vlinders zijn juist wel selectief, maar hebben het geluk dat hun waardplant heel algemeen voorkomt. Zo hebben de dagpauwoog en atalanta de brandnetel als waardplant. Dat zijn dan ook vlinders die we nog relatief veel zien.

De rups van het gentiaanblauwtje wordt grootgebracht door mieren.

Een zeldzamere soort is het gentiaanblauwtje. Die is niet alleen afhankelijk van een waardplant, maar ook van de aanwezigheid van een specifieke mierensoort, de waardmier. Na de paring legt het vrouwtje van deze kleine dagvlinder een eitje op een bloemknop van de klokjesgentiaan, een donkerblauwe bloem die voorkomt op heidevelden.

“Eens zagen Nederlandse hooilanden, heidevelden en moerassen blauw van de klokjesgentianen, en dus ook van de gentiaanblauwtjes”

De rups eet een aantal dagen van de bloem en laat zich dan op de grond vallen. Daar wacht de rups vervolgens geduldig tot die wordt gevonden door een bos- of een moerassteekmier. De rups verleidt de mier met geurstoffen om meegenomen te worden naar het ondergrondse mierennest, waar die zich voedt met meegebrachte prooien en zelfs met mierenlarven.

Pas een zomer later verpopt de rups zich in het mierennest tot vlinder. Die moet dan snel naar het daglicht kruipen omdat de mieren de vermomming eindelijk doorhebben en de vlinder aanvallen. Als je een gentiaanblauwtje ziet vliegen, heeft die dus al een heel avontuurlijk leven achter zich. De kans dat je er een ziet wordt alleen steeds kleiner, vertellen experts aan NU.nl.

Bloeiende kruiden worden verdrongen door gras.

Dat is ten eerste omdat de waardplant sterk achteruit gaat. Ooit zagen Nederlandse hooilanden, heidevelden en moerassen blauw van de klokjesgentianen en dus ook van de gentiaanblauwtjes. Maar net als veel andere bloeiende kruiden staat ook deze waardplant zwaar onder druk door stikstofvervuiling, vertelt plantecoloog Juul Limpens van Wageningen Universiteit.

“Door de vermesting van de bodem wordt de klokjesgentiaan verdrongen door snelgroeiende grassoorten. Daardoor valt er bijvoorbeeld te weinig licht op de bodem om gentiaanzaden te laten kiemen.”

Een andere effect van ammoniak is dat het bodems zuurder maakt. Dat is volgens Limpens probleem twee voor de klokjesgentiaan. “De klokjesgentiaan kan in tegenstelling tot andere bedreigde kruiden relatief goed tegen een zure omgeving. Maar sommige natuurgebieden worden inmiddels zo zuur, dat ook klokjesgentianen er om die reden niet meer kunnen leven.”

De stikstofproblemen worden vervolgens verergerd door klimaatverandering, zegt onderzoeker Michiel Wallis de Vries van de Vlinderstichting. Veel natuurgebieden drogen uit, waardoor de ammoniakconcentraties er hoger oplopen.

“We zijn bijna vergeten dat die gentianen vroeger ook op hoge delen van heidevelden groeiden. Maar die droge delen zijn nu ongeschikt geworden door een combinatie van vergrassing en verzuring.”

Natte en droge toevluchtsoorden in het landschap.

De recente droge jaren in Nederland hebben dan ook geleid tot verdere achteruitgang van allerlei bedreigde vlindersoorten die bij heidevelden horen. Deze vlinders hebben allemaal hun eigen voorkeuren voor bloemen, waardplanten en zelfs mierensoorten.

Nu zeldzame soorten zich steeds meer in de laagste vochtigste delen concentreren, worden ze ook gevoeliger voor het omgekeerde fenomeen: stortregens. Daardoor kunnen nesten bijvoorbeeld overstromen.

Er is veel onderzoek nodig om alle klimaatgevolgen in kaart te brengen, zegt Wallis de Vries. Maar de onderzoekers denken dat er in elk geval voor het gentiaanblauwtje een praktische oplossing bestaat: meer overgangen van nat naar droog in het landschap, liefst op een kleine schaal, zo schreven ze onlangs in een rapport. Met wat extra reliëf kan er zowel in natte als droge zomers een geschikt leefgebied overblijven voor de waardplanten en waardmieren en daarmee ook voor het blauwe vlindertje.

De stad als bos

Een prachtige film!

De moeite waard om te bekijken. Er is een Nederlandstalige en een Engelstalige versie.

 

https://www.bomenstichting.nl/nieuws/film-de-stad-als-bos.html

 

Een Boom is buitengewoon

Op 8 juli 1970 richtten enkele bevlogen boomliefhebber de Bomenstichting op. In het eerste persbericht werd de volgende vraag gesteld: ‘Weet u dat een Kastanjeboom van honderd jaar evenveel zuurstof produceert als duizend Kastanjebomen van tien jaar?’

Vijftig jaar later is diezelfde vraag nog net zo actueel.

In 1987 kreeg tijdens een cursus folders en het periodieke blad bomennieuws onder ogen. Vanaf dat moment ben ik donateur van deze stichting.

Mag ik jullie uitnodigen om eens op de website van de Bomenstichting te kijken.

Nog mooier is het als jullie ook donateur worden van de bomenstichting.

https://www.bomenstichting.nl/

 

 

Bloemen excursie Kantershof

Leden van de Praktijkgemeenschap Voedselbos Amsterdam-ZuidOost en de werkgroep Bloemenlint Kantershof  en een topambtenaar van de Gemeente Amsterdam liepen onder de leiding van Renate Nollen door Kantershof. Renate Nollen is expert inheemse kruiden en insecten.

Bij de start van de excursie kreeg elke deelnemer een opdracht. De grasstrook langs de Kantershofstraat moest bekeken worden. Zonder dat er enige botanische kennis nodig was, werden het aantal verschillende inheemse planten geteld. De grassoorten werden verder niet bekeken. Een van de deelnemers telde 19 verschillende inheemse planten.

De uitleg van Renate Nollen is simpel. Door niet meer te maaien ontstaat er een gevarieerde bloemenweide. Geuren, vormen en kleuren van de inheemse bloemen zullen (deels) het jaar door te zien zijn. Bijvoorbeeld het madeliefje bloeit en groeit het hele seizoen. Maar andere planten zullen korter of langer bloeien. De prachtigste planten staan er eigenlijk al in Kantershof.

Het Diemerbos en het Gaasperpark zijn Natuurnetwerk Nederland (NNN, voorheen EHS/ Ecologische Hoofdstructuur)  gebieden. De Bijlmerweide en de woonwijk Kantershof verbinden deze twee natuurgebieden. De landelijke discussie rondom biodiversiteit en de Stikstof-problematiek ligt dus niet alleen ver weg maar juist in onze plantsoenen.

Wanneer er inheemse planten in de plantsoenen van Kantershof kunnen bloeien en groeien kunnen de problemen met de biodiversiteit en de stikstof deels opgelost worden. De inheemse planten zijn er al. En wanneer deze kruiden gewoon kunnen bloeien hebben de insecten een kans om te overleven.

Er is maar een klein probleempje … Is het stadsdeel Amsterdam-ZuidOost bereid om te stoppen met het desastreuse maaibeleid? De insecten zullen dit toejuichen. Aan het einde van de excursie vertelden een aantal Kantershoffers dat zij nu een mooier Kantershof zien.

Na de Lockdown willen de diverse groenwerkgroepen uit Kantershof een groene natuurmiddag organiseren. De groene pareltjes van Kantershof worden dan gepresenteerd.

 

Nieuwe vakantie bestemmingen

Thuis blijven, afstand houden.  Voor de een dagelijkse routine, voor de andere een vrijheidsbeperking. Een ieder heeft er een andere benaming voor gevonden. Bij komend voordeel is dat het lawaai en de  verontreiniging van de vakantievluchten achterwege blijft. Voor sommige vertrouwd, voor anderen zijn het nieuwe onontdekte exotische vakantie bestemmingen:

Balconiënburg, Balkoniohoven, Costa Balcona, Gran Balconia en Playa del Balcona, Balconië

Costa del Jardin, naar Gardenia, Grazonië, (Bad) Hintergarten, Saalbach-Hintergarten of Tuinesië.

Saint-Souterrain (‘Sint-Kelder’), Costa del Zolder, Costa del Hal, Bleib im Hausen.

Environs-la-Maison, Oemkeboem (‘Umgebung’), Meer van Hiernève (‘het meer van hiernaast’).

Terrassië, Terrasso, Terrazza-di-plaza-om-di-hoek-ja.

Reo: Rotterdam en omstreken. In het Rotterdams klinkt dat al gauw als Rio. In Groningen daarentegen geven ze de voorkeur aan ’t Ailand, dat daar verwijst naar ‘het eiland’ (Schiermonnikoog), maar natuurlijk heel goed door kan gaan voor Thailand.

Rundhausen, Rundhausen am Thür?

Waar dan ook de rust en ontspanning zit vooral in jezelf ..

Monumentale boom van de Toekomst

Landerd (NB) is de eerste gemeente die meedoet aan het project, dat tot doel heeft om monumentale bomen weer een kans te geven. Het idee is dat inwoners op hun eigen perceel grond ter beschikking stellen en kunnen garanderen dat de boom de ruimte heeft om in honderd jaar tijd uit te groeien tot een monumentale boom. 

In maart werd in Reek de allereerste boom geplant, een zoete kers, als aanvoerder van een reeks nieuwe bomen.
Hierna volgen in Landerd nog twaalf andere bomen. Inmiddels is ook de gemeente Oss aangesloten bij het project. Daar worden dit najaar tien monumentale bomen van de toekomst geplant.

Informatie over de ‘Duurzaamste boom van Nederland’ : klik hier

Banh xeo van Hikifood

 Ingrediënten voor de Banh xeo / gevulde Vietnamese pannenkoeken:

– Pannenkoek mix (in plaats van rijstmeel, de mix bevat kurkumapoeder en kokosmelk)

– Bier geeft een lekkere korst

– Spek

– Jonge garnalen (of grote garnalen)

– Ongepelde Mung bonen

– Uien, lente-uitjes, droge uien, taugé, wortels, sperziebonen, verse pepers, citroenen, knoflook, rauwe groenten

– bakolie

– vissaus

– zoetzure saus

– Zout, peper, chilipoeder en suiker

Pannenkoeken maken

– Spek in plakjes snijden of heel fijn hakken. Garnalen schoonmaken, verwijder de baard en de kop, gebruik alleen het vlees en maak dat goed schoon.

– Ui snipperen, gepelde arecanoot/betelnoot, taugé wassen, wortelen zo dun mogelijk snijden, lente-uitjes snipperen. Als je dit in ijswater legt wordt blijft alles knapperig fris.

– Week sperziebonen in ijswater gedurende 1-2 uur, daarna licht blancheren.

Stap 2: Maak het beslag voor de  pannenkoek

–  meng kant-en-klaar pannenkoekmix met een kleine theelepel zout, een half glas bier en roerwater om een egaal beslag zonder klonten te maken. Voeg dan de gehakte lente-uitjes en gekookte  toe, roer goed en laat he dan even  rusten. Pas op dat het beslag niet te dik wordt, anders wordt de pannenkoek niet dun en knapperig.

Stap 3: Bereiding pannenkoeken vulling

– Marineer het garnalenvlees met peper, zout en fijngehakte uien gedurende 10 minuten naar smaak, bak ze met een beetje olie. Sauteer tot het vlees en de garnalen gaar zijn en zet apart. In sommige regio’s van Vietnam marineren ze het vlees en grillen ze het vlees in plaats van gebakken vlees zoals algemeen gebruikelijk is.

Stap 4: De pannenkoeken bakken

– Gebruik een anti-aanbak pan met een klein beetje bakolie, doe 1 lepel pannenkoekenbeslag in het midden van de koekenpan afgedekt met deksel gedurende 1 minuut. Leg daarna de vulling er boven op en sla de pannenkoek dubbel  en wacht tot het knapperig en gelijkmatig gaar is.

Stap 5: Maak zoetzure saus voor de pannenkoeken. Je maakt dit op de volgende manier 5 lepels water vermengd met 2 lepels suiker, 2 lepels vissaus, 1 theelepel citroensap en voeg gehakte knoflook en chili toe, meng goed en breng op smaak naar keuze.

Het eindresultaat:

– De Pannenkoeken hebben na het bakken een mooie goudgele kleur. Wanneer de pannenkoeken lekker knapperig zijn en je de geur van het garnalenvlees ruikt, dan wil je elke dag dit lekkernij maken en proeven.

– Eet de Pannenkoeken zo warm mogelijk.

Eettip: Bij het eten rol je pannenkoeken in rijstpapier of een koolblad of sla, voeg wat rauwkost gedoopt met zoetzure saus toe voor een persoonlijke invulling. Het weglaten van de dierlijke ingredienten geeft nog steeds een verrassend lekkere pannenkoek.

Natuurlijk zijn de ingredienten bij Hikifood.nl online te bestellen.

Gegarandeerde snelle levertijden.

https://hikifood.com/nl/vietnamese-banh-xeo/

Corona-onzin top 5

1. Eikenprocessierups
“De eikenprocessierups speelt een rol in de verspreiding van het coronavirus.”
Dit nieuws circuleert in Nederland, waar de eikenprocessierups al jaren een toenemende plaag is. De haartjes van de rups veroorzaken een brandend en jeukend gevoel op de huid en in ogen. De oorsprong van dit verhaal is een Nederlandse satirische website. We zien hier hoe satire wordt verward met gerucht of nieuws. De reacties onder het artikel laten zien dat veel lezers de grap ervan inzagen, maar ook dat andere lezers erdoor in verwarring achterbleven. Het artikel beweert overigens dat de rupsen 5G-straling uitzenden met hun antenne-achtige haren.

2. Buitenaardse wezens
“COVID-19 is verspreid door aliens om de mensheid uit te dunnen of uit te roeien.”
De schrijver H.G. Wells heeft wellicht voedingsbodem gegeven voor dit verhaal. Zijn roman War of the Worlds (1898), waarin Marsbewoners de aarde veroveren, maar uiteindelijk ten onder gaan aan aardse virussen, blijft een bron van fantasierijke inspiratie in deze vreemde tijd.

3. Samenzweringstheoretici Icke and Ossebaard
Sommige volgers van de Brit David Icke en zijn Nederlandse tegenhanger Janet Ossebaard geloven dat er een geheime elite bestaat, de Illuminati, bestaande uit de 1% rijkste mensen ter wereld. Deze elite is van plan een gemeenschap te vormen van shape-shiftende reptielachtigen (‘reptilians’) die de wereld willen overheersen en een Nieuwe Wereldorde willen vestigen, met de rest van de mensheid gevangen in een dictatuur.

4. Gezichtsherkenning en de anderhalvemeter-regel
De anderhalvemeter-regel is een samenzwering die het camera’s, voorzien van gezichtsherkennings-technologie, makkelijker maakt om mensen te herkennen en hen te volgen.

5. Virtueel geld
Een deelnemer aan de enquête schreef: “Het coronavirus vormt de nekslag voor contant geld, waar banken erg blij mee zijn.” Wanneer er alleen maar digitaal geld bestaat zouden banken ieders kapitaal in bezit hebben. Banken worden gezien als onderdeel van het plan om de wereld te overheersen. Niemand zou meer contant geld bezitten om zeggenschap te hebben over het eigen leven. Banken krijgen het volledige gezag over je kredieten.
Meer deelnemers corona-nepnieuwsenquête gezocht
Zolang het onderzoeksproject nog loopt, is de corona-nepnieuwsenquête geopend voor deelnemers. Het onderzoeksteam roept hierbij deelnemers van harte op om deel te nemen aan het onderzoek. De enquête is anoniem en staat open voor iedereen, niet alleen voor Britse en Nederlandse staatsburgers. Deelnemers krijgen na het doorlopen van de enquête een ‘Conspiracy Mentality’-score, evenals advies over hoe ze zichzelf kunnen beschermen tegen nepnieuws over corona. De Nederlandstalige enquête stond hier: https://nquire.org.uk/mission/corona-feit-of-fake/contribute.

Maar vanwege alle vreemde antwoorden is het onderzoek gestopt ….

Een belangrijke levensles

Op internet schrijft Redouan Assakali een mooie levensles.

Ik herhaal hier graag dezelfde levensles:

Voordat hij overleed, zei een vader tegen zijn zoon: “Hier heb je mijn horloge, die mijn vader op zijn beurt aan mij gaf. Het is bijna 200 jaar oud. Maar voordat ik het aan je geef, wil ik dat je naar de juwelier gaat. Vertel ze dat ik het wil verkopen, en kijk hoeveel ze ervoor bieden.”

De zoon ging naar de juwelier, kwam terug bij zijn vader, en zei: “Ze boden €150 omdat het zo oud is.”

De vader zei: “Ga naar het pandjeshuis, en vraag hoeveel zij ervoor willen geven.“

De zoon ging naar het pandjeshuis en kwam weer terug: “Zij boden slecht €10 omdat het zo versleten is.”

De vader vroeg zijn zoon om naar het museum te gaan en hen het horloge te laten zien.

De vader vroeg zijn zoon om naar het museum te gaan en hen het horloge te laten zien.

Hij ging naar het museum, kwam terug en riep vol blijdschap: “De curator kon zijn ogen niet geloven en bood €100.000, om dit zeldzame stuk toe te kunnen voegen aan hun antieke collectie.”

De vader zei: “Ik wilde je laten zien dat de juiste plek en de juiste mensen, jou de juiste waarde zullen geven. Zorg dat je niet jezelf verliest op de verkeerde plek, en word niet boos als je niet gewaardeerd wordt. Diegenen die jouw waarde zien, zullen jouw waarde erkennen. Maar, blijf niet op een plek waar niemand jouw échte waarde inziet.”

Jij mooi mens, weet wat je waard bent❤